روستای ارمک در ۴۳ کیلومتری شمال غربی کاشان واقعشده است که بعد از گذر از راوند، سرنج، جوشقان، شهر نیاسر، چنار و کله به روستای ارمک خواهیم رسید. این دهستان از شرق به روستای کله و از غرب به روستای رهق و از جنوب به مشهد اردهال و قتلگاه سلطانعلی ابن محمدباقر و از شمال به روستای وادقان منتهی میشود.
موقعیت آب و هوایی
ارمک دارای آبوهوای معتدل میباشد که زمستانهایی سرد و مرطوب و تابستانهایی معتدل و مطبوع را دارا میباشد. این روستا دارای دودهنه قنات، به نام قنات بالا و پایین میباشد که قنات بالای آن خشکشده و در حال حاضر آنچه در دشت بالا از اشجار سرسبز باید نام برد، فعلاً و کلاً خشک گردیده است. بهواسطه هوای معتدل در سالهای خشکسالی، هم چنان بخش اعظم روستا بافت سبز خود را حفظ نموده و در سال اخیر با توجه به بارندگیهای صورت گرفته، رونقی در وضعیت آب قنات و سرسبزی روستا پدید آمده که نویدبخش ایام خوبی خواهد بود.
وضعیت اقتصادی
برای بررسی وضعیت اقتصادی ارمک علاوه بر اینکه باید توجه ویژهای به دو فاکتور کشاورزی و دامداری نمود، میبایست در یک نگاه کلی به مشاغلی توجه کرد که مدت زیادی از زمان بهکارگیری آن نمیگذرد. کشاورزی و دامداری یک معیشت سنتی و قدیمی برای مناطقی هم چون روستاهایی با اقلیم ارمک میباشد. مهمترین محصولات کشاورزی ارمک عبارتاند از گردو، بادام، گندم و جو که منبع اصلی درآمد محسوب میشود. از دیگر محصولات کشاورزی میتوان به لوبیا، نخود، سیبزمینی، پیاز، سبزیجات، خیار، گوجهفرنگی و از میوههای درختی که در این روستا به دست میآید: سیب، انگور، گیلاس، آلبالو، آلوچه، گلابی و … اشاره کرد. از محل درآمدهای این مشاغل روستاییانی که به دو گروه مالک و کارگر تقسیم میشوند، متنعم خواهند شد. طبیعتاً باگذشت زمان و مهاجرتهای صورت گرفته از این روستا به شهرهای بزرگتر سطح درآمد روستا تقلیل یافته. ارمک به دلیل همجواریهای نزدیک با شهرهای بزرگی چون کاشان، قم، اراک و تهران بهصورت بالقوهای پتانسیل مهاجرت را دارا بوده. پس از خشکسالیهای اخیر و کمبود منابع آبی و عدم درآمدزایی در حوزههای _ سنتی معیشتی مانند کشاورزی و دامپروری، طبیعتاً میل به مهاجرت به شهرهای بزرگتر و سودای درآمدهای آسانتر، مردمان ارمک را به این سمتوسو کشانده است. البته از منظری دیگر اگر نگاه کنیم، اکنون ارمکیانی که طی سالیان گذشته دست به مهاجرت زده بودند، با توجه به دو عامل مهم، در سودای بازگشت به روستای اجدادی خویشاند. اول آنکه به دلیل شهر زدگی و خستگی مفرط انسان از تکنولوژی و زندگیهای آپارتمانی که بهصورت یک رجعت بزرگ از آن یاد میشود، انسان امروز میل به بازگشت به طبیعت را دارد و دومین عامل مهم این بازگشت، بالا رفتن سطح درآمد مهاجرینی است که نهتنها به ارمک به دیدگاه خانهی پدری نگاه میکنند و برای رفع شهر زدگی به آن پناه آوردهاند بلکه با دیدی وسیعتر به دنبال سرمایهگذاری در این روستا و گسترش و توسعه آن میباشند. در همین مقطع کنونی کم نیستند مردمانی که با بازگشت هرچند متقاطع خود به ارمک، رونقی ملموس را نصیب معیشت و اقتصاد این روستا نمودهاند.
افق پیش رو
با بررسیهایی که در حوزههای مختلف اقتصادی، اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی ارمک و منطقه کاشان صورت پذیرفته، ارمک را بنا به دلایلی که بهصورت موردی ذکر خواهد شد، میتوان یک روستای هدف گردشگری دانست. روستاهای هدف گردشگری، اصطلاحی است که این روزها عمومیتیافته است و افراد علاقهمند را به بازدید از روستاهای هدف گردشگری جذب میکند. اینگونه روستاها به دلیل دارا بودن یک ویژگی منحصربهفرد، از تاریخی و طبیعی گرفته تا وجود سنت، و یا آدابورسوم منحصربهفرد، چنین برچسبی دریافت میکنند و باعث جذب هرچه بیشتر گردشگران به منطقه میشوند.
گردشگری روستایی را میتوان مترادف با عبارت “تجربه زندگی محلی” دانست. این تجربه، شامل موارد بسیار متنوعی از جاذبههای طبیعی، فرهنگی و فعالیتهایی میشود که در یک منطقهی روستایی و _
کشاورزی خاص وجود دارند. فعالیتهایی مانند گردشگری کشاورزی، کوهنوردی، سوارکاری و اقامت در خانههای محلی بهطورکلی محور این نوع گردشگری، درک زیباییها و جاذبههای طبیعت و فرهنگ مردم آن منطقه است و بسته به جغرافیای منطقه فعالیتهای متفاوتی میتواند در آن صورت پذیرد. صنعت توریسم رو به رشدترین و بزرگترین صنعت جهان است و در تمامی کشورها بهعنوان ابزاری حیاتی برای رشد و توسعهی فعالیتهای اقتصادی مناطق مختلف و وسیلهای برای افزایش سطح درآمد ناخالص ملی، محسوب میشود. پرواضح است که رشد، اجرا و توسعهی صحیح این صنعت (بهویژه در بخش گردشگری روستایی) میتواند به رشد و توسعهی کسبوکارهای محلی و بازگشت مردم از کلانشهرها به دیار خویش و تلاش برای حفظ میراث بومی خود کمک کند.
از مشخصههای اصلی گردشگری روستایی میتوان به مواردی مانند وجود فضاهای گسترده و باز اشاره کرد؛ همچنین گردشگران باید این فرصت را داشته باشند که بهطور مستقیم فعالیتهای دامداری و کشاورزی را تجربه کرده و در زیست بوم منطقه به طبیعت گردی بپردازند. در نتیجه گردشگری روستایی در معنای واقعی باید:
- در مناطق روستایی اجرا شود؛
- عملا روستایی باشد – یعنی شامل شرکت در مراسم و سنتهای اجتماعی مردم منطقه و آشنایی با میراث آن منطقه باشد؛
- بودن در طبیعت را برای گردشگر امکان پذیر ساخته و شامل طبیعت گردی باشد؛
- در مقیاس روستایی و کوچک انجام پذیرد ( برخلاف گردشگری انبوه)؛
- در مناطق با سرعت رشد پایین و طبیعی اجرا شده و در تماس با خانواده های محلی انجام پذیرد.
گردشگری در یک تقسیم بندی کلی شامل مواردی مانند گردشگری انبوه، بوم گردی و گردشگری جایگزین” میشود که تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. گردشگری انبوه عموما به نوعی از توریسم اشاره دارد که در آن تعداد زیادی از مردم به مناطق محبوب و شناخته شده ی گردشگری، برای گذران اوقات فراغت خویش سفر می کنند. گردشگری جایگزین که با مواردی مثل “گردشگری خاص” و یا “گردشگری مسئولانه” شناخته میشود؛ به نوعی از توریسم اشاره دارد که در آن بر ارتباط و شناخت فرهنگ ساکنین یک منطقه خاص و درک زیبایی های طبیعی آن منطقه تأکید می گردد. گردشگری روستایی می تواند انواع مختلفی از گردشگری مانند: گردشگری تاریخی- فرهنگی طبیعت گردی | بوم گردی و گردشگری کشاورزی را در بر گیرد. پس از گردشگری فرهنگی۔ تاریخی، بوم گردی دومین شکل اصلی گردشگری روستایی است. در بوم گردی هدف، بودن در طبیعت و لذت بردن از مناظری است که در یک زیست بوم خاص وجود دارد. بوم گردی، عشق به طبیعت و گردشگری مسئولانه ای است که به حفظ میراث طبیعی و فرهنگی منطقه کمک کرده و کمترین آسیب ممکن را به طبیعت می رساند. این نوع خاص می تواند شامل مواردی مانند: کوهنوردی و یا اجرای تورهایی انفعالی مانند پرنده نگری باشد. شکل سوم گردشگری روستایی، گردشگری کشاورزی است که با هدف لذت بردن و آموزش کشاورزی یا باغبانی اجرا میشود. در این شکل، گردشگر می تواند نحوه کار و تولید را تماشا کرده و در مورد آن اطلاعات دریافت کند؛ یا به طور فعال در کشت و برداشت محصولات منطقه شرکت کند. که البته در این حالت گردشگر، هم درک بهتری از زندگی در آن منطقه به دست خواهد آورد و هم بی شک لذت بیشتری از سفر خواهد برد.
هرچند گردشگری روستایی بخش کوچکی از بازار در صنعت توریسم را به خود اختصاص داده، اما می تواند سهم بزرگی در کمک به رشد اقتصادی روستایی داشته و برای حفظ میراث تاریخی و طبیعی منطقه بسیار ارزشمند باشد. فهرست مزایا و منافع ترویج گردشگری روستایی بسیار بلند است و در زیر به تنها ۴ مورد از مزایای بالقوه آن اشاره شده است.